Bật mí cách bày hoa quả trên bàn thờ của ba miền

Thờ cúng tổ tiên là việc làm tất yếu trong mỗi gia đình thể hiện tấm lòng hiếu thảo và sự biết ơn đối với thần Phật, tổ tiên. Việc sắm sửa đồ thờ cúng và chỉn chu bàn thờ là rất quan trọng. Trong đó, cách bày hoa quả trên bàn thờ thế nào là chuẩn, đúng với văn hóa truyền thống và mang lại may mắn, tài lộc vào nhà. Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây của Blog Số Đề!

Ý nghĩa của mâm ngũ quả đối với đời sống tâm linh

Trong bất cứ ngày lễ, tết và rằm không thể nào thiếu trong bất cứ mâm lễ nào đó chính là hoa quả. Không chỉ đơn thuần là lễ vật dâng lên bề trên để thể hiện lòng thành kính và tấm lòng hiếu thảo của gia chủ mà còn là hy vọng cho những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Vì thế mà các gia chủ vẫn thường thắp hương mâm ngũ quả.

Mâm ngũ quả là mâm quả gồm 5 loại trái cây khác nhau, mỗi loại đều tượng trưng cho những ý nguyện riêng qua các tên gọi và màu sắc khác nhau. Bên cạnh đó, ngũ còn mang ý nghĩa cho: Phúc, Quý, Thọ, Khang Ninh.

Quả chính là những giá trị tốt đẹp và tinh túy nhất của trời đất sau bao năm tháng mới có thể hình thành. Thức trời này được dùng để dâng lên bề trên với những giá trị tốt đẹp nhất. Qua đó, như thể hiện được tấm lòng và những điều trận quý của con cháu đối với bậc tiên tổ để mong được chứng giám và phù hộ đồ trì cho gia chủ và các thành viên trong gia đình.

Lễ vật này có cầu kỳ hay đơn giản là phụ thuộc vào điều kiện kinh tế cũng như tấm lòng của gia chủ. Tuy nhiên, không có nghĩa rằng lễ vật càng cầu kỳ thì mới thể hiện được hết tấm lòng của bạn, cái chính là sự chân thành của mỗi người. Đối với từng vùng miền khác nhau nên mâm quả cũng có sự khác nhau.

Cách bày hoa quả trên bàn thờ gia tiên

Tùy vào mỗi vùng miền mà có cách bày hoa quả trên bàn thờ gia tiên có sự khác nhau. Dưới đây là cách bày hoa quả với từng vùng miền mà các bạn có thể tham khảo qua:

Cách bày hoa quả trên bàn thờ miền Bắc

Người miền Bắc bày mâm ngũ quả trên bàn thờ theo thuyết Ngũ hành trong văn hóa phương Đông là vạn vật dung hòa cùng trời đất. Vì thế, mâm ngũ quả cũng phải phối theo 5 màu: Kim màu trắng, Mộc màu xanh, Thủy màu đen, Hỏa màu đỏ, Thổ màu vàng. Cách bài trí, sắp xếp màu sắc từng loại quả xen kẽ với nhau để đẹp mắt, hợp phong thủy ngày Tết.

Vì thế, mâm ngũ quả ngày tết cổ truyền của người miền Bắc thường bao gồm: Chuối, dưa hấu (màu xanh); bưởi, phật thủ, cam, quýt hoặc quất (màu vàng); hồng, ớt hoặc táo tây (màu đỏ); đào hoặc lê (màu trắng); mận hoặc nho (màu đen).

Cách bày hoa quả trên bàn thờ miền Trung

Khu vực miền Trung là nơi có đất đai cằn cỗi, khí hậu khắc nghiệt, ít hoa quả nên người dân nơi đây cũng không quá câu nệ hình thức, ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết, chủ yếu là có gì cúng nấy, thành tâm dâng kính tổ tiên.

Người miền Trung thường bày mâm ngũ quả theo những loại quả vốn có sẵn ở quê hương chứ không cầu kỳ như nhiều miền khác. Các loại quả thường thấy là: Thanh long, chuối, dưa hấu, mãng cầu, dứa, sung, cam, quýt…

Cách bày hoa quả trên bàn thờ miền Nam

Người miền Nam bày mâm ngũ quả với quan niệm “Cầu – Sung – Dừa – Đủ – Xài” cũng là từ nói lái của các loại quả: mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài. Khác với miền Bắc và miền Trung, người miền Nam thường kiêng kỵ một số loại trái không bày trên mâm cúng, do tên gọi của chúng không đem lại may mắn như:

• Chuối: đọc gần giống “chúi” làm ăn không lên được

• Táo (bom), lê: Đổ bể, làm ăn thất bại

• Quýt, cam: Quýt làm cam chịu

Quy tắc chung trong cách sắp xếp hoa quả trên bàn thờ

Nguyên tắc trên bàn thờ gia tiên bát hương phải là số lẻ, thắp hương thường 1,3,5 nén nhang. Khi mua hoa cũng nên mua số lẻ. Và gia chủ nên lựa những quả tươi, có lá tượng trưng cho lộc và may mắn.

Cách sắp xếp hoa quả trên bàn thờ có 3 bát hương bao gồm: thờ cộng đồng gia tiên, thổ công thần linh chúa đất, hội đồng bà cô, ông mãnh, gia chủ có thể đặt hoa quả theo các bước sau:

• Bước 1: Trước tiên, gia chủ đặt quả đẹp nhất ở chính giữa và chia đều cho 3 ban, không bên nào nhiều hơn hay ít hơn.

• Bước 2: 3 quả còn lại, gia chủ đặt 3 hướng khác nhau, lúc này trên đĩa sẽ để lại 1 khoảng trống tại từng bạn, thì gia chủ đặt loại quả thứ 5 vào.

• Bước 3: Cuối cùng là gia chủ dâng giấy tiền vàng hoặc tiền thật vào trong đĩa hoa quả, như thế mâm ngũ quả sẽ đầy đặn và đẹp mắt hơn.

Khi đặt lọ hoa và mâm ngũ quả trên bàn thờ, gia chủ lưu ý là “ đông bình tây quả”, lọ hoa sẽ ở phía bên trái bàn thờ còn mâm bồng bên phải tượng trưng cho đơm hoa kết trái mang lại tài lộc.

Ý nghĩa một số loại quả được thờ trong ngày Tết

• Lê: Vị ngọt thanh ngụ ý việc gì cũng trơn tru, suôn sẻ.

• Lựu: Nhiều hạt tượng trưng cho con đàn cháu đống.

• Đào: Thể hiện sự thăng tiến.

• Mai: Hạnh phúc, không cô đơn.

• Quả phật thủ: Giống như bàn tay đức Phật, luôn chở che cho các số phận con người.

• Táo: Có nghĩa là phú quý.

• Hồng, quýt: Tượng trưng cho sự thành đạt.

• Thanh long (rồng mây hội tụ): Thể hiện sự phát tài phát lộc.

• Bưởi, dưa hấu: Căng tròn, mát lành, hứa hẹn sự ngọt ngào, may mắn.

• Nải chuối xanh như bàn tay ngửa: Hứng lấy may mắn, bao bọc và chở che.

• Quả trứng gà (hay Lê-ki-ma) như hình đào tiên: Lộc trời.

• Sung: Gắn với biểu tượng sung mãn về sức khỏe và tiền bạc.

• Đu đủ: Thịnh vượng, đủ đầy.

Kết luận

Trên đây là cách bày hoa quả trên bàn thờ mà Blog Số Đề đã chia sẻ đến bạn đọc. Trước khi xếp hoa quả lên đĩa, gia chủ phải vệ sinh quả sạch sẽ, lau dọn bàn thờ để việc thờ phụng được thành tựu viên mãn. Mặc dù có sự khác biệt do đặc trưng khí hậu, sản vật và quan niệm truyền thống nhưng nói chung. Nhưng cách bày mâm ngũ quả của 3 miền vẫn là nơi hội tụ của hồn quả, hương cây, của nếp nhà, nếp văn hóa dân tộc và ý nguyện cầu hòa, an đủ, của người Việt.

Tags liên quan: